Wanneer het begrip ‘open haard’ valt doemt bij bijna iedereen hetzelfde beeld op. Een fraaie klassieke schout met daarin een vuurplaats met blokken hout die langzaam verteren in het vuur. Veel denken er terug aan vroegere tijden en voelen nostalgie wanneer wordt teruggedacht aan bijzondere avonden met bijzondere mensen, met op de achtergrond een sfeervol brandend open houtvuur.

Honderden jaren was de open haard de plek waar we beschutting vonden. De plek waar we samen kwamen en waar intieme banden werden gesmeed en waar geschillen werden bijgelegd.

Door deze lange en intense rol in ons dagelijkse leven is het niet vreemd dat de term open haard is blijven hangen. Maar toch doet dit geen recht aan de moderne houtkachels die we vandaag de dag kennen. Qua efficiency en brandveiligheid is er een wereld van verschil. Een moderne houtkachel verwarmt vele malen beter, is veiliger en zorgt voor veel minder reststoffen zoals as en roet. Een moderne houtkachel behaalt temperaturen die met een open haard nooit mogelijk waren. Hierdoor is de verbranding vele malen beter en vollediger. We halen nu veel meer warmte uit hetzelfde houtblok dat vroeger in de open haard verdween.

De overgang van houtkachel naar open haard geleidelijk gegaan. Met kleine stappen zijn we tientallen jaren vooruitgegaan, steeds een beetje schoner en beter. De laatste jaren zijn we ons doordrongen van het effect van onze handelingen op de wereld om ons heen. We begrijpen hoe en waarom ons klimaat verandert en beseffen dat duurzaamheid geboden is. We beseffen dat we zuinig moeten zijn met onze brandstoffen en leren steeds beter hoe we hiermee op een verantwoorde manier kunnen omgaan. De naam open haard zal waarschijnlijk nog wel even blijven hangen, maar de moderne houtkachel verdient een reputatie die los staat van zijn voorgangers. Nog steeds zorgen moderne houtkachels voor warmte en sfeer zoals de open haard dat ook deed, maar verder is er meer verandert dan dat er hetzelfde is gebleven!

Het verschil tussen een open haard en een moderne gesloten houtkachel zit hem vooral in de controle over de luchtstromen. Vroeger haalde een open haard de benodigde zuurstof uit de ruimte zelf en de afvoer van rookgassen was afhankelijk van de natuurlijke trek in het schoorsteenkanaal. Deze open verbranding heeft zijn charmes, maar toch is de afdichtende ruit in een moderne houtkachel een flinke verbetering. Een moderne houtkachel haalt de benodigde lucht direct van buiten waardoor hij niet meer afhankelijk is van de atmosfeer in uw woonkamer. De rookgassen kunnen vandaag de dag maar op 1 manier ontsnappen, en terwijl ze dit doen warmen ze ondertussen de toevoerlucht op waardoor de verbranding veel beter kan verlopen.

Het grote voordeel van een gesloten systeem boven de open haard is de controle die we krijgen over het brandproces. Nu we alle factoren die meespelen bij verbranding kunnen optimaliseren zorgen we voor het warmste vuur met zo volledig mogelijke verbranding. In een moderne houtkachel verbrandt het hout volledig en blijven er weinig reststoffen over. U heeft langer plezier van dezelfde hoeveelheid hout en verbruikt dus aanzienlijk minder. Een gesloten haard kan ook een veel hoger rendement opleveren. Met het rendement bedoelen we het percentage opgewekte warmte dat daadwerkelijk wordt gebruikt om de aangrenzende ruimte te verwarmen.  Was dit bij een open haard slechts 30%, moderne houtkachels behalen percentages van soms meer dan 85%!

Hoog tijd dus om onze perceptie van de open haard te veranderen. Nostalgische wegdromen bij gebeurtenissen van weleer mag natuurlijk nog altijd, maar probeer de open haard hierin weg te denken. Kies voor een moderne houtkachel wanneer u eerst dacht aan een open haard kopen. U zult zien dat de sfeer en gezelligheid hetzelfde zijn als vroeger, maar nu op een verantwoorde manier met respect voor het milieu.